WSTĘP

Województwo wielkopolskie według publikacji GUS na rok 2008 jest drugie co do wielkości w Polsce i trzecie pod względem liczby ludności. Pod względem powierzchni prześciga je tylko województwo mazowieckie, natomiast biorąc pod uwagę liczbę ludności mazowieckie i śląskie. Powierzchnia wynosi 29 827 km2. Ludność województwa wielkopolskiego liczy blisko 3,4 mln, z czego 65% znajduje się w wieku produkcyjnym. Przeciętna gęstość zaludnienia wynosi 114 osób na km2. Mieszkańcy miast stanowią 56,6% wszystkich mieszkańców województwa, a powierzchnia przez nich zajmowana wynosi około 5% terytorium wielkopolskiego. Przeciętna gęstość zaludnienia w miastach wynosi 1289 osób na km2, na wsi 52 osoby na km2. Na terenie województwa wielkopolskiego położone jest 20 miast powyżej 20 tys. mieszkańców (w Polsce jest takich miast 220), więcej jest w województwie śląskim i mazowieckim (Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2008 r.: 19-54).

Wielkopolska dzieli się na: 31 powiatów, 4 miasta na prawach powiatu oraz 226 gmin, w tym 19 miejskich, 117 wiejskich i 90 miejsko-wiejskich. Stolicą i zarazem centrum gospodarczym, naukowym i kulturalnym jest Poznań (http://www.money.pl/gospodarka/regiony-polski/wielkopolskie/).

Największą jednostką osadniczą jest aglomeracja poznańska. Mieszka w niej prawie 600 tys. osób, co stanowi prawie 20% ludności regionu. Na drugim miejscu pod względem wielkości znajduje się, położona w południowej części regionu, aglomeracja kalisko-ostrowska licząca prawie 200 tys. mieszkańców (http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=3206&grid=147).

W województwie funkcjonuje 36 uczelni wyższych (poza 6 uczelniami wyznaniowymi), z czego 26 mieści się w Poznaniu. W Wielkopolsce studiuje około 177 381 osób. Poznański ośrodek akademicki zajmuje trzecią lokatę w kraju, po Warszawie i Krakowie (http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=3133&grid=153).

Województwo wielkopolskie należy do regionów nizinnych. Jest to obszar o ubogich zasobach wodnych, co z kolei powoduje przesuszanie gleb. Zasoby wód powierzchniowych należą do najmniejszych w kraju. Przyczyną braku wody jest proces wylesiania regionu, jaki miał miejsce w ciągu ostatnich 200 lat. Obecnie niecałe 26% regionu zajmują lasy. W 2005 roku 31% powierzchni regionu zajmowały obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, prawnie chronione. W tym 26% to obszary chronionego krajobrazu, 4,6% parki krajobrazowe, 0,3% parki narodowe i 0,1% rezerwaty przyrody. Na pojezierzach w części północnej i środkowej regionu występuje około 800 jezior, w tym 58% o powierzchni do 10 ha i 8% o powierzchni powyżej 100 ha. Największy zbiornik naturalny Wielkopolski to Jezioro Powidzkie (1036 ha) na Pojezierzu Gnieźnieńskim (Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013: 5-7).

Atutem województwa jest dobrze rozwinięte rolnictwo. Użytki rolne stanowią około 2/3 całej powierzchni regionu. Pomimo przeciętnych warunków glebowych, klimatycznych i wodnych region charakteryzuje się jedną z najwyższych w kraju wydajnością produkcji rolnej. Jest to zasługą wysokiej kultury rolnej i poziomu gospodarowania. Wielkopolska jest czołowym w kraju regionem w produkcji zwierzęcej, szczególnie w hodowli trzody chlewnej, której pogłowie stanowi blisko czwartą część pogłowia krajowego. Kierunkiem strategicznym województwa będzie zmniejszenie roli rolnictwa (http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=123&grid=150).

Wielkopolska obfituje w mineralne surowce energetyczne, głównie węgiel brunatny, gaz ziemny, ropę naftową i torf. W rejonie Kłodawy eksploatowana jest sól kamienna (około 15% produkcji krajowej). Intensywna działalność człowieka skierowana na eksploatację tych złóż prowadzi do degradacji środowiska naturalnego (Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013: 7-8).

Województwo położone w środkowo-zachodniej części Polski, jest naturalnym pomostem między Europą Wschodnią a Zachodnią, co daje mu dobre perspektywy rozwojowe. Przez środek regionu przechodzi międzynarodowy korytarz transportowy (droga E-30 i linia kolejowa E-20). Niekorzystnym zaś czynnikiem jest znaczna rozpiętość południkowa regionu, gdyż nie wszystkie obszary mogą korzystać z dobrodziejstw korytarza (tamże: 8-9).

GOSPODARKA

Stopa bezrobocia w województwie wielkopolskim w końcu września 2008 wynosiła 5,8%, przy ogólnej dla całej Polski 8,9%, był to najniższy wynik w Polsce. W ramach województwa najniższą stopę bezrobocia zanotował podregion miasta Poznań (1,6%), był to wynik nawet lepszy od Warszawy (2%), natomiast dwa podregiony miały stopę bezrobocia wyższą od średniej krajowej: podregion koniński (10,6%) i podregion pilski (9,8%) (Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów [stan w końcu września 2008]).

W maju 2008 roku w województwie wielkopolskim zarejestrowane było 356 414 podmiotów gospodarki narodowej, w tym 48 przedsiębiorstw państwowych, 277 779 osób prowadzących własną działalność gospodarczą, 8 035 stanowiły stowarzyszenia i organizacje społeczne, 680 fundacje (Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w I półroczu 2008 r.: 94). Na terenie województwa działa 20 365 spółek handlowych o kapitale prywatnym i 5 578 z udziałem kapitału zagranicznego. Województwo wielkopolskie zajmuje trzecie miejsce co do liczby podmiotów gospodarki narodowej, jak i spółek handlowych, po województwie mazowieckim i województwie śląskim (tamże: 138).

W województwie wielkopolskim znajduje się 9,2% ogółu polskich przedsiębiorstw, które zatrudniają 8,3% zatrudnionych w Polsce. Wielkopolska ma 9,2% udział w tworzeniu krajowego PKB. Produkt Krajowy Brutto w 2004r. w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosił 26 001 PLN, co sytuowało województwo wielkopolskie na trzecim miejscu w kraju. W stosunku do roku poprzedniego PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca zwiększył się o 12,6% (Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013: 25).

W gospodarce województwa ważną pozycję zajmuje przemysł. Skupia on 11,2% krajowego zatrudnienia i dostarcza 10,9% ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu (pod tym względem region znajduje się na trzecim miejscu w Polsce). Przemysł stanowi źródło utrzymania dla 1/3 ogółu pracujących w regionie. W zróżnicowanej branżowo strukturze przemysłu dominuje sektor przetwórstwa rolno-spożywczego (http://www.money.pl/gospodarka/regiony-polski/wielkopolskie/). Do najbardziej znanych ośrodków przemysłowych Wielkopolski należą: Poznań, Kalisz, Ostrów Wlkp., Konin, Piła i Leszno (http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=3209&grid=149).

Do rozwijających się gałęzi przemysłu należy produkcja pojazdów mechanicznych oraz przemysły: farmaceutyczny, meblarski, sprzętu oświetleniowego i gospodarstwa domowego, ceramiczny i szklarski, wyrobów z tworzyw sztucznych dla budownictwa, oponiarski, włókienniczy i odzieżowy. Ważną rolę odgrywa także górnictwo węgla brunatnego, hutnictwo i wytwarzanie energii (Konińskie Zagłębie Węgla Brunatnego oraz Huta Aluminium Impexmetal Konin S.A.). Województwo wielkopolskie jest jednym z dominujących województw pod względem eksportu małych i średnich przedsiębiorstw – eksport przedsiębiorstw regionu stanowi 17% eksportu MŚP w Polsce, co lokuje go na drugim miejscu w kraju po województwie mazowieckim. W Wielkopolsce zainwestowali m. in.: Pernod Ricard (Polmos Poznań), Beiersdorf (Pollena Poznań), Glaxo SmithKline (Polfa Poznań), Volkswagen AG, Bridgestone – Firestone, Delphi Automotive Systems, Nestle, Philips (http://www.money.pl/gospodarka/regiony-polski/wielkopolskie/).

Spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego, zainwestowały około 7 mld USD, w tym najwięcej w przemyśle spożywczym, ale także w chemicznym, produkcji urządzeń elektrycznych, środków transportu, maszyn i urządzeń oraz w przetwórstwie papierniczym i poligrafii. Wejście inwestorów zagranicznych wpłynęło na modernizację zakładów i unowocześnienie ich technologii. Wiele produktów osiągnęło międzynarodowe standardy jakości. Niemieccy eksperci ocenili, ze Poznań należy do miast najbardziej atrakcyjnych dla ludzi biznesu w Europie Środkowej i Wschodniej (klasyfikując stolicę Wielkopolski na 5 miejscu wśród 150 miast z tego regionu). Największy kapitał ulokowały w Wielkopolsce firmy z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Irlandii, Szwecji, Japonii, Holandii i Szwajcarii. Wśród inwestorów jest wiele renomowanych firm światowych (http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=125&grid=152).

Ważną rolę w pozyskiwaniu kontrahentów spełnia podjęta w Wielkopolsce szeroka współpraca z regionami Europy. Za główne cele przyjęto współdziałanie w zakresie gospodarki, aktywizacji lokalnego rynku pracy, restrukturyzacji terenów wiejskich, infrastruktury komunikacyjnej, ochrony środowiska i gospodarki wodnej, nauki i edukacji, kultury, turystyki i sportu oraz wymiany młodzieży. Niezależnie od współpracy zagranicznej na szczeblu regionu bezpośrednie kontakty z partnerskimi jednostkami nawiązują też liczne gminy województwa wielkopolskiego (tamże).

Cechą charakterystyczną wielkopolskiego przemysłu jest zdecydowana przewaga przedsiębiorstw małych i średnich. Pod koniec 2005 roku zarejestrowanych było ponad 341 tys. przedsiębiorstw, w tym 94,45% takich, w których pracowało do 9 osób (ponad 322 tys. mikroprzedsiębiorstw), 4,54% podmiotów o liczbie pracujących od 10 do 49 osób, (ponad 15,5 tys. małych przedsiębiorstw) i 0,88% podmiotów o liczbie pracujących od 50 do 249, (ponad 3 tys. średnich przedsiębiorstw). Dużych firm zatrudniających ponad 250 osób na koniec grudnia 2005 roku było 429, co stanowiło 0,13% wszystkich podmiotów zarejestrowanych w województwie wielkopolskim. Sektor małych i średnich przedsiębiorstw odgrywa dominującą rolę jako pracodawca (http://www.winnova.pl/pl/page.aspx?SP=PL%20Wielkopolska).

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

Infrastruktura komunikacyjna

W 2005 roku w województwie było 39 682 km dróg, w tym 24 827 km dróg o nawierzchni twardej (61,7%), co stanowiło ponad 9,8% ogólnej ich długości w Polsce. Gęstość dróg w regionie wynosiła w 2005 roku 84,2 km/100 km2 (w kraju 81,2 km/100 km2), stanowiło to jednak tylko ok. 70% średniej dla UE-25. Gęstość sieci dróg publicznych w Wielkopolsce wykazuje znaczne zróżnicowanie wewnątrzregionalne (drogi powiatowe i gminne wg GUS od 2,9 w Poznaniu do 0,4 km/km2 w podregionie pilskim). Według danych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad z września 2006r. budowana w Wielkopolsce autostrada A2 osiągnęła długość 195,05 km, co stanowi 34,2% ogólnej długości autostrad w kraju. Gęstość autostrad w województwie wynosi 0,65 km/100 km2, co sytuuje Wielkopolskę w grupie europejskich regionów o najniższej gęstości autostrad (Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013: 45).

Stan techniczny dróg systematycznie się pogarsza, co w związku ze wzrastającą liczbą przewozów powoduje obniżanie płynności ruchu i przepustowości. Szacuje się (według danych Eurostatu), że do 2020 roku w krajach UE-25 ilość towarów przewożona samochodami wzrośnie o około 70% w stosunku do 2000 r., natomiast w Polsce wzrośnie dwukrotnie, co wymaga zdecydowanego zwiększenia ilości środków na remonty i budowę dróg (tamże).

Przez Wielkopolskę przebiegają fragmenty następujących korytarzy Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T:

• Korytarz II Świecko – Poznań – Konin – Łowicz – Warszawa – Siedlce – Terespol –
  682km,

• Odnoga korytarza VI Dolna Grupa (Grudziądz) – Bydgoszcz –Poznań (tamże: 46).

Długość sieci kolejowej w Wielkopolsce wynosiła w 2005 roku 2 066 km (2 158 km w 2002 r.), tj. ponad 10,6% ogólnej długości linii kolejowych w Polsce. Gęstość sieci kolejowej w regionie wynosiła 7,2 km/100 km2, w Polsce – 6,5 km/100 km2, zaś średnio w Unii Europejskiej około 5 km/100 km (tamże: 48).

W Wielkopolsce zlokalizowany jest duży regionalny port lotniczy o znaczeniu krajowym i międzynarodowym – Poznań-Ławica, który w styczniu 2006r. miał regularne i okresowe połączenia ze Sztokholmem, Oslo, Malmo, Kopenhagą, Dortmundem, Monachium, Frankfurtem ad Menem, Londynem, Bristolem, Doncaster, Liverpoolem, Dublinem, Glasgow, Warszawą oraz liczne połączenia czarterowe. Przewiduje się, że ruch pasażerski do roku 2015 wzrośnie 10-krotnie i osiągnie około 3-4 mln pasażerów (tamże: 49).

Podsumowując w województwie wielkopolskim jest zły stan techniczny dróg i ich znaczne przeciążenie. Ma także miejsce znaczne zróżnicowanie w dostępności komunikacyjnej poszczególnych obszarów województwa (tamże). Należałoby również wzmocnić lotnisko regionalne.

Infrastruktura elektroenergetyczna

W regionie występują znaczne przestrzenne dysproporcje w wyposażeniu w infrastrukturę energetyczną. W wielu miejscach notuje się znaczny niedobór energii elektrycznej, głównie na obszarach wiejskich. Ponadto w subregionie poznańskim zły stan techniczny linii przesyłowych dystrybucyjnych, ich przeciążenie i częste awarie hamują rozwój działalności gospodarczej, i zniechęcają inwestorów do angażowania kapitału. Warto dodać iż są to główne tereny aktywizacji gospodarczej w Wielkopolsce. W regionie jest niewystarczający udział odnawialnych źródeł energii, tj. elektrownie wiatrowe, czy energetyka geotermalna (tamże: 50).

Infrastruktura gazownicza

Region jest dobre zaopatrzony w gaz. Na terenie Wielkopolski złoża gazu ziemnego zaazotowanego znajdują się w rejonie Grodziska, Stęszewa i Nowego Tomyśla, Zaniemyśla, Góry i Rawicza, Jarocina oraz Międzychodu. W 2005 roku 76 miast Wielkopolski (około 70%) miało dostęp do sieci gazowej, natomiast bardzo ograniczona jest jeszcze dostępność gazu sieciowego na obszarach wiejskich (tamże: 51).

Infrastruktura telekomunikacyjna

Pod względem gęstości sieci telefonicznej (292,4 abonentów/1000 mieszkańców w 2005 roku) województwo sytuuje się nieco poniżej średniej krajowej, wynoszącej w 2005 roku 308,5 abonentów/1000 mieszkańców. Niewystarczający rozwój sieci telekomunikacyjnej, zwłaszcza na obszarach wiejskich (tamże).

Miejski transport zbiorowy

W ostatnich latach notuje się zmniejszenie liczby korzystających z komunikacji miejskiej (w Poznaniu od 243 mln w 1999 r. do 224,5 mln pasażerów w 2005 r.). Miejski transport zbiorowy, prowadzony przez duże zakłady komunikacyjne, uzupełniany jest jednak przez małe, prywatne lub samorządowe, firmy transportowe, posiadające od 1 do 4 pojazdów i zatrudniające do 9 osób, są to przedsiębiorstwa dynamicznie rozwijające się. Oprócz tego miejski transport zbiorowy w aglomeracji poznańskiej uzupełniany jest przez transport kolejowy (autobusy szynowe, poruszające się po torach kolejowych na 4 trasach, łączących Poznań z sąsiednimi gminami) (tamże: 52).

PERSPEKTYWY ROZWOJU REGIONU

i FUNDUSZE STRUKTURALNE

Według „Strategii rozwoju województwa wielkopolskiego do 2020 roku” podstawowym celem strategii jest poprawa jakości życia. Służyć temu ma praca, dająca dochody i pozwalająca realizować cele, zarówno materialne, jak i duchowe, oraz przedsiębiorczość, która jest źródłem pracy. Realizacja celów wymaga zarówno odpowiedniej edukacji, jak i infrastruktury. Zatem cel generalny strategii można sformułować następująco: „poprawa jakości przestrzeni województwa, systemu edukacji, rynku pracy, gospodarki oraz sfery społecznej skutkująca wzrostem poziomu życia mieszkańców” (Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego: 51).

Sformułowano 4 cele strategiczne, podporządkowane celowi generalnemu:

1. „Dostosowanie przestrzeni do wyzwań XXI wieku”, który ma być realizowany m.in. przez rozbudowę i modernizację infrastruktury komunikacyjnej, technicznej i społecznej, poprawę stanu środowiska i przygotowanie terenów inwestycyjnych.
2. „Zwiększenie efektywności wykorzystania potencjałów rozwojowych województwa”, realizowany przez wzmocnienie gospodarstw rolnych i gospodarki żywnościowej, wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, wzrost udziału nauki i badań w rozwoju regionu, zwiększenie udziału usług turystycznych i rekreacji w gospodarce regionu.
3. „Wzrost kompetencji mieszkańców i promocja zatrudnienia”, realizowany przez m.in. poprawę jakości kształcenia, promowanie przedsiębiorczości i samozatrudnienia, poprawę organizacji rynku pracy.
4. „Wzrost spójności i bezpieczeństwa społecznego”, realizowany m.in. przez: poprawę opieki zdrowotnej, rozwój usług socjalnych, budowę kapitału społecznego (tamże: 52-63).

Ponadto określono jeszcze 6 celów horyzontalnych: (1) ład przestrzenny, (2) zrównoważony rozwój, (3) społeczeństwo informacyjne, (4) innowacje, (5) integracja województwa z europejską i globalną przestrzenią społeczno-gospodarczą, (6) równe szanse (tamże: 64-66).

W latach 2007-2015 do województwa wielkopolskiego trafi 2 943,32 mln euro w ramach działań objętych Strategią Rozwoju Kraju 2007-15. Wartość dofinansowania unijnego, obejmująca środki w ramach Narodowej Strategii Spójności oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, szacowana jest na 2 315,14 mln euro. Udział środków krajowych wyniesie 628,18 mln euro (Fundusze unijne dla województwa wielkopolskiego w latach 2007-2015: 1).

W ramach Narodowej Strategii Spójności na lata 2007-2013 do województwa wielkopolskiego trafi 1 787,83 mln euro funduszy unijnych. Kwota ta obejmuje alokację na Regionalny Program Operacyjny (współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) i Program Operacyjny Kapitał Ludzki (współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego). Na ten ostatni kwota wyniesie 515 mln euro (tamże).

W ramach Wielkopolskiego Programu Rozwoju Operacyjnego do województwa wielkopolskiego trafi 1 272 793 000 euro, z czego 39% zostanie przekazane na infrastrukturę komunikacyjną (493 361 547 euro), 26% na konkurencyjność przedsiębiorstw (328 887 000 euro), 14% na środowisko przyrodnicze (173 821 000), 10% na infrastrukturę dla kapitału ludzkiego (121 284 097), 5% na turystykę i środowisko kulturowe (61 470 000), 4% na rewitalizację obszarów problemowych (54 060 000) i 3% na pomoc techniczną (39 909 000) (http://www.wrpo.wielkopolskie.pl/files/11831004394684ae179d9ef/alokacja%20WRPO.jpg).

W województwie wielkopolskim będą także realizowane projekty w pozostałych programach operacyjnych. Na liście projektów indywidualnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 znalazło się (doliczając projekty z listy rezerwowej) 37 projektów odnoszących się do środowiska (są to takie projekty jak: uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej, czy utworzenie systemu gospodarki odpadami), 9 projektów związanych z transportem, w tym połączenia Poznania z Gdańskiem, Wrocławia z Warszawą, rozbudowa i modernizacja lotniska, budowa linii kolejowych, 2 z energetyką (gazociągi), 6 ze szkolnictwem wyższym oraz badaniami i rozwojem, 2 z instytucjami otoczenia biznesu i 4 z turystyką (szlaki turystyczne, Malta Park) (Fundusze unijne dla województwa wielkopolskiego w latach 2007-2015: 1-12).

Natomiast z tytułu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich trafi do województwa wielkopolskiego około 527 mln euro pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (tamże).

KLASTRY

Inicjatywy klastrowe na terenie województwa wielkopolskiego:

1. Wielkopolski Klaster Chemiczny
2. Wielkopolski Klaster Meblarski
3. Wielkopolski Klaster Motoryzacyjny
4. Motoklaster Wielkopolska
5. Pleszewski Klaster Kotlarski

Wielkopolski Klaster Chemiczny
(http://www.klasterchemiczny.pl)

Koordynatorem projektu jest Wydział Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Natomiast idea projektu Wielkopolskiego Klastra Chemicznego zakłada: utworzenie i rozwijanie sieci współpracy w zakresie innowacji pomiędzy sektorem badawczo – rozwojowym, przedsiębiorstwami i innymi podmiotami na poziomie regionalnym i lokalnym, służącej transferowi know-how i technologii w dziedzinie chemii, a także pomoc w zawiązaniu klastra chemicznego zrzeszającego innowacyjne i ważne dla regionu przedsiębiorstwa oraz jednostki sektora B+R z Wielkopolski.

Wielkopolski Klaster Meblarski
(http://www.klastermeblarski.warp.org.pl)

Klaster powstał odgórnie, w wyniku inicjatywy Wielkopolskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Przedsiębiorstwa do niego należące zlokalizowane są głównie w okolicach Poznania i Swarzędza.

Cechy Wielkopolski warunkujące istnienie klastra:

• Liczne firmy meblarskie,
• Tradycja meblarska,
• Bliskość niemieckiego rynku,
• Istnienie wyższych uczelni związanych z branżą meblarską,
• Poznań, siedzibą wyższych uczelni i instytutów.

Projekt „Wsparcie dla rozwoju Wielkopolskiego Klastra Meblarskiego”, jest finansowany w 75% ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz w 25 % z krajowych środków publicznych. Główną przeszkodą w formowaniu i rozwoju klastra meblarskiego w Wielkopolsce jest brak deklarowanej potrzeby współpracy z przedsiębiorstwami z tej samej branży na terenie regionu. Czynniki zniechęcające do współpracy to przeciwności w zamiarach i celach, wzajemny brak zaufania, złe doświadczenia związane z dotychczasową współpracą i obawy związane z nielegalnym naśladownictwem.

Wielkopolski Klaster Motoryzacyjny
(http://www.wkm.ae.poznan.pl)

Początkowe nakłady niezbędne dla uruchomienia klastra i realizowania działalności brokerskiej zdecydował się ponieść Nickel Technology Park Poznań. Celem organizacji klastrowej jest wspieranie wielkopolskiej branży motoryzacyjnej poprzez intensyfikację wzajemnej współpracy należących do niej przedsiębiorstw, a także identyfikacja potrzeb przedsiębiorstw w zakresie nowych technologii oraz inicjowanie badań, które prowadzone będą przez planowane Centrum Badawczo – Rozwojowe.

Motoklaster Wielkopolska
(http://motoklaster.warp.org.pl)

Powstał w wyniku inicjatywy Wielkopolskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Korzyści wynikające z członkowstwa:

• Jest to szansa na udział w szkoleniach, przedsięwzięciach promocyjnych takich jak wyjazdy na targi i misje gospodarcze, giełdy kooperacyjne, oraz przedsięwzięciach z zakresu współpracy ze światem nauki organizowanych przez WARP i dofinansowanych z funduszy strukturalnych
• Możliwość bezpłatnego wpisania się do międzynarodowej bazy firm motoryzacyjnych
• Członkowie motoklastra będą otrzymywali pocztą elektroniczną newsletter, a w nim między innymi wiadomości na temat funduszy strukturalnych, szkoleń, przedsięwzięć instytucji otoczenia biznesu, ofert potencjalnych importerów i inwestorów, wydarzeń ze świata nauki oraz informacji branżowych.

Pleszewski Klaster Kotlarski
(http://www.forumgospodarcze.org.pl)

Klaster zlokalizowany jest na południu Wielkopolski w powiecie pleszewskim. W rejonie tym zgrupowane jest ponad 100 firm z branży kotlarskiej, produkujących kotły grzewcze, podzespoły, elementy urządzeń grzewczych i inne.

Pleszewscy producenci kotłów grzewczych od kilku lat wspólnie z Eurocentrum Innowacji i Przedsiębiorczości oraz Samorządem Powiatu Pleszewskiego pracują nad nowymi innowacyjnymi wyrobami, razem szkolą się i współpracują z ekspertami z uczelni wyższych, wspólnie organizują wystawy oraz realizują działania marketingowe wzmacniające markę.

Pleszewski Klaster Kotlarski jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się klastrów w Polsce. Realizacja projektu dofinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Budżetu Państwa.

PODSUMOWANIE

W województwie wielkopolskim tkwi olbrzymi potencjał. Jest to jedno z trzech najbogatszych województw w Polsce. Znajduje się na szlaku połączenia komunikacyjnego wschód-zachód. Region ten powinien upatrywać swojej szansy w rozbudowie sieci infrastruktury ze względu na znaczne braki w tym zakresie i przeciążenie już istniejących połączeń. Zasadne byłyby inwestycje w autostrady, jak i drogi regionalne, co pomogłoby doprowadzić do zmniejszenia dysproporcji wewnątrz regionu. Rozbudowana sieć dróg i autostrad przyciągnęła by kolejnych zagranicznych inwestorów, jak i pomogła w rozwoju rodzimej przedsiębiorczości. W wielkopolskim występuje wiele małych i średnich przedsiębiorstw. Władze regionu powinny zrobić wszystko aby im dopomóc lub ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej, co zapewni dynamikę rozwoju regionu jak i stworzy nowe miejsca pracy. Należałoby również zmodernizować i rozbudować infrastrukturę energetyczną, aby zażegnać częste awarie zasilania, które frustrują przedsiębiorców i narażają ich na duże straty.

Ponadto znamienne jest, że większość ośrodków pomocowych dla przedsiębiorców, tj. ośrodki informacji gospodarczej, ośrodki innowacji, ośrodki szkoleniowe, inkubatory przedsiębiorczości i inne zlokalizowana są w Poznaniu i tam też prowadzą swoją działalność. Skutkuje to tym, iż osoby zainteresowane takimi usługami, a nie mieszkające w okolicach Poznania nie mogą liczyć na pomoc przy rozpoczęciu i prowadzeniu własnej działalności. Należałoby stworzyć potrzebne ośrodki doradcze, szkoleniowe, finansowe przede wszystkim w najsłabiej zorganizowanych pod względem udziału MŚP obszarach regionu wielkopolskiego.

BIBLIOGRAFIA

1. Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (stan w końcu września 2008), http://www.stat.gov.pl/gus/45_1487_PLK_HTML.htm (22.11.2008).
2. Fundusze unijne dla województwa wielkopolskiego w latach 2007-2015,
   http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/NR/rdonlyres/DCBBF578-8E58-471B-A00D-D54B609FAC09/39063/Woj_Wielkopolskie1.pdf (20.11.2008).

3. http://www.money.pl/gospodarka/regiony-polski/wielkopolskie/ (23.11.2008).
4. http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=3209&grid=149 (22.11.2008).
5. http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=125&grid=152 (22.11.2008).
6. http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=3206&grid=147 (21.11.2008).
7. http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=3133&grid=153 (23.11.2008).
8. http://www.winnova.pl/pl/page.aspx?SP=PL%20Wielkopolska (24.11.2008).
9. http://www.wrpo.wielkopolskie.pl/files/11831004394684ae179d9ef/alokacja%20WRPO.jpg (22.11.2008).
10. http://www.klasterchemiczny.pl (1.12.2008).
11. http://www.klastermeblarski.warp.org.pl (1.12.2008).
12. http://www.wkm.ae.poznan.pl (1.12.2008).
13. http://www.forumgospodarcze.org.pl (1.12.2008).
14. http://motoklaster.warp.org.pl (1.12.2008).
15. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2008 r.,
    http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_powierzchnia_ludnosc_teryt_2008.pdf (22.11.2008).

16. Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego,
    http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/files/att2090.pdf (23.11.2008).

17. Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013, http://www.wrpo.wielkopolskie.pl/files/117014961645bf10f07380e/WPRO%207.0%2029.08.07.pdf, (24.11.2008).
18. Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w I półroczu 2008 r., http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_zmiany_strukturalne
    _grup_podmiotow_gosp_narod_w_Ipol__2008.pdf (22.11.2008).