Dzięki współpracy archeologa i programisty świat dowiedział się o historii Grudziądza i VII-wiecznym cmentarzu! W darmowe polskie gry komputerowe Excavate! i Waterworks grano ponad milion razy. Wacław Kulczykowski i Mateusz Sokalszczuk są wśród finalistów tegorocznej edycji konkursu Popularyzator Nauki, w kategorii Zespół.
Dr Wacław Kulczykowski jest archeologiem, absolwentem Uniwersytetu Gdańskiego. Mateusz Sokalszczuk to twórca gier i programista Scriptwelder Studio. Od 2015 r. współpracują przy projekcie „Archeologia Live & Online”, tworząc darmowe, ogólnodostępne, naukowe gry komputerowe na podstawie wyników badań archeologiczno-historycznych. Projekt wygrał konkurs „eNgage” Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Popularyzują naukę poprzez transmisje z wykopalisk, wykłady i zajęcia w ramach inicjatywy Archeologia Live & Online.
Gra komputerowa „Excavate!” bazuje na badaniach wykopaliskowych prowadzonych przez Wacława Kulczykowskiego na terenie zniszczonego, XVII-wiecznego cmentarza ewangelickiego w Nowym Monasterzysku (gm. Młynary). W grę, przygotowaną w polskiej i angielskiej wersji językowej, zagrano prawie milion razy. Prezentowano ją na 22. Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w czeskiej Jihlavie.
Gra komputerowa „Waterworks!” z 2020 r. opiera się na najnowszych badaniach prowadzonych przez naukowca w Grudziądzu. Gracz musi skutecznie rozprowadzić wodę po mieście z uwzględnieniem stale rosnącego zapotrzebowania. Popularnonaukowa zabawa strategiczna miała 200 tys. odsłon, dzięki dwóm wersjom językowym popularność poza Polską zyskała w Stanach Zjednoczonych, w Niemczech, Anglii, Kanadzie, w Rosji, Chinach, Holandii, Japonii i Brazylii. Portalu Newgrounds.com uznał ją za 3. najlepszą grę lipca 2020 r. i 4. najlepszą grę strategiczną 2020 r. Doczekała się ponad 40 różnych doniesień medialnych.
Badania naukowe Kulczykowskiego, które posłużyły do powstania gry, były finansowane ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach konkursu PRELUDIUM 12, natomiast wykonanie gry sfinansowane zostało przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wyniki badań naukowych nad zaopatrzeniem Grudziądza w wodę stanowią część obronionej w czerwcu 2020 rozprawy doktorskiej Kulczykowskiego.
Wacław Kulczykowski popularyzuje naukę od 2010 r. Prowadzi wykłady w ramach „Letnich Spotkań z Nauką” na Kaszubach, od 2019 r. współorganizuje spotkania z ramienia Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego.
Opowiada o archeologii od kuchni, czyli jak wyglądają wykopaliska. Podaje przykłady średniowiecznej myśli technicznej: zamkowe studnie, łaźnie, ustępy i fosy, a także rynsztoki, wodociągi i ulice. Przybliżał publiczności wykopaliska w Nowym Monasterzysku i prowadził zajęcia o tematyce archeologicznej dla dzieci i młodzieży w ramach Oranżerii Naukowej towarzyszącej Letnim Spotkaniom z Nauką
W ramach projektu „Archeologia Live & Online” zespół zaprojektował grę „Excavate!”, transmitował ze stanowiska wykopaliskowego „na żywo” w internecie i za pośrednictwem aplikacji mobilnej i publikował wirtualny dziennik badań na portalach społecznościowych. Na stanowisku badawczym w Nowym Monasterzysku w zajęciach edukacyjnych wzięło udział około 400 osób. W latach 2016-2019 odbyło się wiele warsztatów popularyzujących naukę, w tym prezentacja nowej gry i debata oxfordzka na temat „mrocznego (czy na pewno) średniowiecza”.
Wacław Kulczykowski i Mateusz Sokalszczuk starają się dotrzeć do możliwie najszerszego grona odbiorców. Ich gry są darmowe, ogólnodostępne i wymagają jedynie dostępu do przeglądarki internetowej. W minionym roku najważniejszym wydarzeniem w działalności zespołu było upowszechnienie gry „Waterworks!” Uruchamia się ona na wszystkich urządzeniach mobilnych.
Wacław Kulczykowski otrzymał Nagrodę Miasta Gdańska dla Młodych Naukowców im. Jana Uphagena za 2016 rok w kategorii nauk humanistycznych i społecznych za „wybitne osiągnięcia w zakresie prowadzenia prac archeologicznych, rewitalizacyjnych i dokumentacyjnych oraz wkład w nowatorskie badanie i ratowanie zabytków kultury na Pomorzu”. Z kolei Mateusz Sokalszczuk otrzymał trzecie miejsce w konkursie niezależnych gier Indie Showcase na konferencji Digital Dragons 2017 za grę „Don’t Escape: 4 Days to Survive”, Kraków, Polska.
Film o badaniach i grze stworzony na prośbę Centrum Nauki EXPERYMENT w Gdyni w ramach „Science Cafe Zdalnie” jest dostępny na kanale YouTube.
Gry można znaleźć na stronie: http://archeonline.pl
PAP – Nauka w Polsce
kol/ agt/
