Do osób wykluczonych cyfrowo wciąż należą w największym stopniu osoby z najniższym wykształceniem i najstarsze. Największy skok w korzystaniu z Internetu widać wśród badanych między 18 a 24 r.ż. W 2003 r. 31 proc. tej grupy nie korzystało z Internetu, a w 2018 r. było to tylko 0,4 proc. – wynika z badania struktury społecznej POLPAN.
Polskie Badanie Panelowe POLPAN realizowane jest nieprzerwanie od 33 lat przez Instytut Filozofii i Socjologii PAN i koncentruje się na strukturze społecznej. Regularnie, co 5 lat, naukowcy z IFiS PAN przeprowadzają indywidualne wywiady bezpośrednie.
Szósta fala badania odbyła się w okresie kwiecień – grudzień 2018 r. W panelowej części badania uczestniczą regularnie te same osoby (niektóre od początku). Pozwala to analizować losy badanych w długiej perspektywie czasowej. Jednocześnie na każdym etapie badania dobierane są młodsze osoby, co sprawia, że wyniki są reprezentatywne dla struktury społecznej.
„Specyfiką badania POLPAN jest to, że pytamy o te same rzeczy, w różnych punktach w czasie, więc widzimy jak ta sytuacja ewoluowała – jaka jest trajektoria życiowa respondenta. Pytaliśmy w różnych falach o rodziców, dziadków i o dzieci. Mamy też szczegółowy zapis historii zawodowej. Pytamy o wykształcenie w różnych punktach w czasie – dzięki temu widzimy zmiany w wykształceniu – szczególnie efekty związane z kształceniem ustawicznym, czyli kształceniem przez całe życie” – wyliczał na konferencji prasowej dr Michał Kotnarowski, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.
„Od 2003 r. do 2018 r. nie zmieniła się jedna rzecz – cały czas osoby wykluczone cyfrowo, to są osoby z najniższym wykształceniem i są to osoby najstarsze – mniej więcej w wieku 76 plus. W tej grupie wiekowej, w roku 2003 z Internetu nie korzystało 97 proc., a w roku 2018 – 80 proc. (badanych)” – powiedziała Turner.
Badaczka zwróciła uwagę na duży procent wykluczenia cyfrowego wśród rolników. „W 2003 r. aż 96,4 proc rolników nie korzystało z Internetu. W roku 2018 to było nadal 60 proc.” – mówiła. Zdaniem badaczki na ten wynik nie ma wpływu różnica w dostępie do Internetu miedzy miastem, a wsią. „Zamieszkanie nie wpływa już na różnicę w dostępie do Internetu, więc w przypadku rolników to musi być kwestia braku chęci korzystania z sieci” – przekonywała Turner.
Największy skok w stopniu korzystania z sieci internetowej widać w najmłodszej grupie badanych 18-24. W 2003 r. 31 proc. tej grupy nie korzystało z Internetu, a w 2018 r. było to tylko 0,4 proc.
Dr Danuta Życzyńska-Ciołek mówiła o zasięgu ubóstwa w Polsce. „Spadek poziomu ubóstwa między dwiema ostatnimi falami badania wynika z tego, że mniej osób +wpadło w ubóstwo+, ale liczba osób żyjących w ubóstwie już wcześniej, nie zmieniła się w znaczącym stopniu. O ile transfery socjalne pozwoliły zahamować wpadanie nowych osób w ubóstwo, o tyle ubóstwo chroniczne jest nadal problemem” – powiedziała Życzyńska-Ciołek.
Dr Marcin Ślarzyński opowiedział o wpływie programu 500 Plus na zachowania wyborcze Polaków. „Ustaliliśmy, że im większą część dochodu w rodzinie będzie stanowiło świadczenie 500 Plus, tym większe prawdopodobieństwo, że te osoby będą głosowały na Prawo i Sprawiedliwość” – powiedział Ślarzyński.
Anna Turner przypomniała, że w 2003 r. naukowcy pierwszy raz zapytali respondentów o korzystanie z Internetu.
Ogłoszone na konferencji prasowej w Warszawie wyniki szóstej fali badania obejmują 12 kategorii tematycznych. Wśród nich znalazły się zagadnienia takie jak: „Na czym polega specyfika pozycji zawodowej kobiet i mężczyzn?”, „Czy 500 Plus ma moc perswazyjną? Programy socjalne i ich wpływ na zachowania wyborcze w Polsce”, „Internet? Nie korzystam. Kim są osoby wykluczone cyfrowo? 15 lat zmian”, „Czego potrzebujemy do osiągnięcia sukcesu życiowego? Różnice międzygeneracyjne w społeczeństwie polskim”, „Preferencje wyborcze Polaków – chwiejne czy stabilne?”, „Zasięg ubóstwa w Polsce. Z czego wynikają zmiany?”.
Autorka: Urszula Kaczorowska
uka/ ekr/
