Bez odpowiedniej koncentracji i uwagi, intuicja podpowiada nam złe odpowiedzi – dowodzą wyniki badania TNS Polska, który zadał Polakom trzy pytania testu świadomego myślenia Shane’a Fredericka. Tylko 6 proc. badanych udzieliło samych prawidłowych odpowiedzi.
Jak podaje TNS Polska w przesłanym PAP komunikacie, według najnowszych badań umysł człowieka działa w oparciu o dwa systemy poznawcze: jeden działający w sposób szybki i automatyczny, bez wysiłku lub z niewielkim wysiłkiem oraz drugi, którego uruchomienie wymaga uwagi, skupienia oraz świadomego działania.
W listopadzie TNS Polska zadał więc Polakom pytania testu świadomego myślenia (Cognitive Reflection Test) autorstwa Shane’a Fredericka. Pokazało ono, że „ludzki umysł jest też leniwy, dlatego częściej niż można by sądzić, decyzję podejmuje w oparciu o intuicje, a nie rozsądne kalkulacje”.
Badanie stanowią tylko trzy zagadki, ale z odpowiedzią na nie problemy mają nawet studenci najlepszych amerykańskich uczelni. „Poprawnej odpowiedzi na wszystkie pytania udziela raptem kilkanaście procent z nich” – czytamy w przesłanym PAP komunikacie.
Na początku badani mierzyli się z pytaniem o produkcję urządzeń: jeśli 5 maszyn w ciągu 5 minut produkuje 5 urządzeń, to ile czasu zajmie 100 maszynom zrobienie 100 urządzeń? Tylko na to pytanie większość (54 proc.) Polaków odpowiada prawidłowo: 5 minut. 46 proc. odpowiada, że 100 minut. „Trudno jednak oceniać ten wynik jako dobry, ponieważ losowe wybieranie odpowiedzi dałoby podobny efekt” – wyjaśnia TNS Polska.
Jeszcze gorzej wypadły odpowiedzi na dwa pozostałe pytania. „Na stawie rozrasta się kępa lilii wodnych. Codziennie kępa staje się dwukrotnie większa. Jeśli zarośnięcie całego stawu zajmie liliom 48 dni, to ile dni potrzeba, żeby zarosły połowę stawu?” – brzmiało drugie pytanie. Prawidłowej odpowiedzi: 47 dni, udzieliło 24 proc. badanych. Zdecydowana większość 76 proc. wskazała złą odpowiedź, mówiąc, że lilie zarosną połowę stawu w 24 dni.
Ostatnie pytanie dotyczyło ceny ołówka i pióra. Razem kosztują one 1,10 zł. „Pióro jest o 1 zł droższe od ołówka? Ile kosztuje ołówek?” – pytano w badaniu? Jedynie 14 proc. badanych odpowiedziało prawidłowo: 5 groszy. Aż 86 proc. badanych udzieliło nieprawidłowej odpowiedzi: 10 groszy.
Więcej niż co trzeci respondent (37 proc.) udzielił błędnej odpowiedzi na wszystkie trzy pytania. Na jedno pytanie odpowiada dobrze 41 proc. badanych, na dwa pytania: 16 proc. Jedynie 6 proc. udziela samych prawidłowych odpowiedzi. „Choć dla psychologów wyniki te nie są zaskoczeniem, to warto podkreślić, że małpa zaproszona do udziału w teście poradziłaby sobie lepiej” – podsumowuje wyniki badania TNS Polska.
Częściej właściwe odpowiedzi na wszystkie pytania znają badani z wykształceniem wyższym – 14 proc. Wynik ten jest porównywalny z osiągnięciami studentów amerykańskich uczelni. „Rzeczywiście jest więc tak, że bez odpowiedniej koncentracji i uwagi, intuicja podpowiada ludziom złe odpowiedzi” – czytamy w komunikacie TNS Polska.
Badanie przeprowadzono między 7 a 13 listopada 2014 roku na reprezentatywnej próbie tysiąca mieszkańców Polski powyżej 15 roku życia. (PAP)
