Za długie zdania? Zbyt trudna składnia? Wyrazy, które zrozumieją tylko specjaliści? Czasami wystarczą niewielkie zmiany, żeby jakiś tekst stał się dla odbiorcy łatwiejszy w odbiorze. Opracowana przez polskich badaczy aplikacja Jasnopis sprawdza czy dany tekst jest trudny. Podpowiada też piszącemu, co można w wypowiedzi uprościć.
Urzędowe listy, akty prawne, instrukcje obsługi, podręczniki, ulotki do leków, regulaminy… Żeby zrozumieć niektóre informacje, trzeba się czasem nieźle namęczyć. Ale po co? Przecież czasem wystarczyłoby, żeby twórca tekstu uważniej przyjrzał się temu, co pisze. Może czasem trzeba skrócić zdanie, uprościć słownictwo albo zastąpić trudne konstrukcje prostszymi…
Aby pomóc osobom, które pracują z tekstami, grupa polskich badaczy opracowała aplikację Jasnopis. Wskazuje ona czy tekst jest zrozumiały dla przeciętnego czytelnika. W badaniach nad Jasnopisem wzięli udział naukowcy z Uniwersytetu SWPS i PAN. Był to projektu finansowany przez Narodowe Centrum Nauki.
Jasnopis jest aplikacją, która mierzy zrozumiałość tekstu i wylicza stopień jego trudności w skali od 1 do 7. „1” oznacza tam teksty najłatwiejsze, a „7” – najtrudniejsze: dla fachowców i specjalistów. Zrozumienie takich komunikatów wymagać będzie specjalnego przygotowania. Aplikacja dodatkowo wskazuje trudniejsze fragmenty tekstu i proponuje pewne poprawki. Np. wskazuje długie, trudne wyrazy i skomplikowane zdania.
Aplikacja na przykład początkowo oceniła trudność tego tekstu na „5” („trudniejszy, zrozumiały dla ludzi wykształconych”). Dzięki wskazówkom Jasnopisu udało się trochę uprościć tę wiadomość. Teraz jej trudność to już tylko 4 („tekst zrozumiały dla osób z wykształceniem średnim lub mających duże doświadczenie życiowe”). Wystarczyło rozbić długie zdania na krótsze. A dodatkowo pewne słowa długie i trudne – zastąpić krótkimi (czyli zwykle łatwiejszymi).
Z Jasnopisu korzystać może na co dzień każdy. Przyda się i autorom tekstów, i tym, którzy wiadomości sprawdzają, i ciekawym świata czytelnikom.
Aplikacja służy do sprawdzania stopnia trudności różnych tekstów polskich. Jej twórcy przyznają jednak, że raczej nie nada się do oceny tekstów artystycznych.
Jasnopis powstał pod kierownictwem prof. Włodzimierza Gruszczyńskiego. To językoznawca i filolog z Uniwersytetu SWPS. W skład jego zespołu wchodzą badacze z różnych dziedzin: zajmujący się lingwistyką, psycholingwistyką i informatyką.
Aplikacja jest dostępna online na stronie www.jasnopis.pl
