Skala Likerta

Skala Likerta (skala ocen Likerta, pytanie Likerta) – jest to forma pytania i odpowiedzi, która pozwala ocenić „siłę poparcia” danego poglądu (por. Wasilewska 2008: 25). Składa się z 5 kategorii odpowiedzi („zdecydowanie się zgadzam”, „zgadzam się”, „trudno powiedzieć”, „nie zgadzam się”, „zdecydowanie się nie zgadzam”), które należy uporządkować we właściwej kolejności.

W naukach społecznych często można się spotkać z kategoryzacją odpowiedzi na podobieństwo skali Likerta, np. poglądy polityczne można określać jako: „zdecydowanie lewicowe”, „lewicowe”, „centrowe”, „prawicowe”, „zdecydowanie prawicowe” (por. Nawojczyk 2002: 43-44).

Przykład

Czy lubi Pan(i) swoją pracę?
zdecydowanie tak
raczej tak
trudno powiedzieć
raczej nie
zdecydowanie nie

Czy uważa Pan(i) poziom życia w obecnym miejscu zamieszkania za:
zdecydowanie wyższy od poprzedniego
raczej wyższy od poprzedniego
taki sam jak w poprzednio
raczej niższy od poprzedniego
zdecydowanie niższy od poprzedniego

Jak określiłby(określiłaby) Pan(i) swoje relacje z członkami rodziny?
bardzo dobre
dobre
trudno powiedzieć
złe
bardzo złe

Format zaproponowany przez Likerta jest jednym z najpowszechniej stosowanych we współczesnych kwestionariuszach. Można go z powodzeniem wykorzystać do tworzenia prostych indeksów (por. Babbie 2007: 192).

Skala Likerta jest skalą porządkową o ile możliwość neutralna (tzn. „trudno powiedzieć”) znajduje się w środku skali (tak jak w przykładach wyżej). Jeśli natomiast opcję „trudno powiedzieć” umieścimy na końcu traci ona właściwości skali porządkowej.

Przykład

Poniższa skala nie jest skalą porządkową (i nie ma jej właściwości), ponieważ zakłócona została kolejność:

Czy liczy się Pan(i) z możliwością utraty obecnej pracy?
bardzo poważnie się z tym liczę

raczej tak
raczej nie
nie, to mało prawdopodobne

trudno powiedzieć

Praktyka ta znajduje swoje uzasadnienie w tym, że odpowiedź „trudno powiedzieć” trudno jest interpretować.

Technicznie rzecz ujmując, określając przez „skalę Likerta” format pytania składający się z 5 kategorii, postępuje się niewłaściwie. Likert faktycznie go stworzył, jednak chodziło mu o utworzenie metody, za pomocą której ten format pytania umożliwiłby określenie intensywności różnych pytań. Metoda ta stosowana jest dość rzadko, w przeciwieństwie do samego formatu pytania (por. Babbie 2007: 192).

BIBLIOGRAFIA

  1. Babbie, E. 2007. Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Nawojczyk, M. 2002. Przewodnik po statystyce dla socjologów. Kraków: SPSS Polska.
  3. Wasilewska, E. 2008. Statystyka opisowa nie tylko dla socjologów. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Pin It

Komentowanie zakończone.