Cykl koniunkturalny – okresowe zmiany poziomu aktywności gospodarczej nazywane są cyklem koniunkturalnym. Wyróżnia się 4 fazy cyklu: kryzys, depresję, ożywienie i rozkwit (por. Jabłońska 2005: 372-373):
- Faza kryzysu – charakteryzuje się nadprodukcją, przewagą podaży nad popytem.
- Faza depresji (zastoju) odznacza się względną stabilizacją gospodarki na obniżonym poziomie. Gospodarka osiąga w pewnym momencie tzw. dolny punkt zwrotny.
- Faza ożywienia – cechuje ją wyższy wzrost poszczególnych wskaźników aktywności gospodarczej. Gdy wskaźniki osiągną wysoki poziom zaczyna się kolejna faza.
- Faza rozkwitu – następuje dalszy wzrost poszczególnych wskaźników, ale już wolniej. Gdy zostanie osiągnięty górny punkt zwrotny zapoczątkuje on nowy cykl, rozpoczynający się od fazy kryzysu.
Cykl koniunkturalny, a więc cykliczne fazy wzlotu i upadku, mógł zaistnieć dopiero w gospodarce kapitalistycznej. Schumpeter (1960: 342) uważa, że całkowicie rozwinięty kapitalizm można datować dopiero od momentu, gdy po raz pierwszy zaczęły po sobie następować fazy wzrostu i załamania.
John M. Keynes (2003: 284), którego teoria stała się inspiracją dla dla polityki New Deal Franklina Delano Roosevelta, przez ruch cykliczny rozumiał sytuację, gdy w systemie gospodarczym zostają uruchomione tendencje zwyżkowe, które na początku coraz mocniejsze, potem tracą swoją siłę, aż w końcu pojawiają się siły działające w kierunku przeciwnym, one z kolei zyskują na sile i zanikają na rzecz przeciwnych. Ważny jest tutaj także pewien stopień regularności tych zmian.
BIBLIOGRAFIA
- Jabłońska, Anna. 2005. Cykl koniunkturalny. W: Podstawy ekonomii. R. Milewski, E. Kwiatkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Keynes, John M. 2003. Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Schumpeter, Joseph A. 1960. Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
