Dumping – oznacza sprzedaż przez przedsiębiorstwo za granicę towaru po cenie niższej niż ta, po której jest on sprzedawany na rynku krajowym, „dumping jest definiowany jako sprzedaż towaru na rynku zagranicznym po cenie niższej niż oferowana przez tę samą firmę na rynku krajowym albo w skrajnym przypadku – po cenie niższej od kosztów produkcji powiększonych o koszty transportu. Stanowi formę nieuczciwej konkurencji oraz dyskryminacji cenowej zachodzącej pomiędzy narodowymi rynkami” (Rynarzewski 2006: 333).
Zgodnie z art. 1. 2 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1225/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej, „(…)produkt uznaje się za przywieziony po cenach dumpingowych, jeżeli jego cena eksportowa do Wspólnoty jest niższa od porównywalnej ceny produktu podobnego ustalonej w kraju wywozu w zwykłym obrocie handlowym. Tak więc dla ustalenia, czy w konkretnym przypadku mamy do czynienia z praktykami dumpingowymi należy porównać cenę tego samego (podobnego) produktu kierowanego na rynek krajowy w kraju wywozu oraz na rynek unijny” (Dumping oraz postępowanie antydumpingowe…).
Najogólniej istotą dumpingu jest sprzedawanie takich samych produktów po różnych cenach. Przedsiębiorstwo może zdecydować się na dumping jeśli np. chce wejść na nowy rynek, utrzymać się na nim w okresie recesji, pokonać konkurentów itp. Dumping jest kosztowny zarówno dla grup społecznych z kraju eksportującego jak i importującego. Przedsiębiorstwo aby wyrównać straty poniesione na rynkach zagranicznych będzie podnosić ceny na rynku wewnętrznym. Natomiast import tanich produktów choć umożliwia nabycie ich przez konsumentów po korzystnych cenach to uderza w interesy producentów krajowych (por. Kawecka-Wyrzykowska 2000: 243-244).
Kraj dotknięty dumpingiem ma prawo do obrony jeśli wywołuje on szkodę lub jej groźbę w stosunku do rodzimych producentów. W tym celu nakłada się cła antydumpingowe w wysokości tzw. marży dumpingu, czyli „(…) różnicy między wartością normalną, którą zazwyczaj jest cena sprzedaży danego towaru na rynku krajowym, a ceną dumpingową (ceną w eksporcie)” (tamże: 244).
Wyróżnia się 3 rodzaje dumpingu (por. Rynarzewski 2006: 333-335):
- Dumping sporadyczny – występuje gdy przedsiębiorca okazjonalnie i w ograniczonym czasie sprzedaje towar za granicę po cenie niższej niż w kraju, aby w ten sposób pozbyć się trudnej do zbycia nadwyżki. Może postępować w ten sposób dlatego, że nie chce on zmieniać ceny towaru na rynku krajowym, aby nie zniszczyć długookresowych korzyści. Działanie takie nie wywołuje szczególnego obciążenia dla rynku zagranicznego.
- Dumping wyniszczający (drapieżny, łupieżczy) – jeden z najbardziej agresywnych rodzajów dumpingu, jego celem jest ograniczenie (lub nawet eliminacja) konkurencji na rynku importera i zajęcie monopolistycznej pozycji. Traktowany jest jako nieuczciwa forma konkurencji. Producent, który osiągnie pozycję monopolisty podnosi ceny towarów i rekompensuje sobie poniesione początkowo straty.
- Dumping trwały – jest to systematyczne różnicowanie cen na rynku krajowym i zagranicznym wynikająca z pozycji monopolisty na rynku wewnętrznym i braku możliwości jej posiadania na rynku zagranicznym. Dochodzi do sytuacji gdzie na rynku krajowym jest znacznie mniejsza elastyczność cenowa popytu niż za granicą. Producent może oferować towar po cenach wyższych na rynku krajowym niż na rynku zagranicznym.
Stosowanie różnych form dumpingu jest zakazane przez Światową Organizację Handlu.
BIBLIOGRAFIA
- Dumping oraz postępowanie antydumpingowe w prawie europejskim, http://een.org.pl/index.php/Podatki-i-prawo-celne/articles/Dumping-oraz-postepowanie-antydumpingowe-w-prawie-europejskim..html (8.06.2012).
- Kawecka-Wyrzykowska, Elżbieta. 2000. Polityka handlowa. W: Międzynarodowe stosunku gospodarcze. A. Budnikowski, E. Kawecka-Wyrzykowska (red.). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
- Rynarzewski, Tomasz. 2006. Instrumenty polityki handlu międzynarodowego. W: T. Rynarzewski i A. Zielińska-Głębocka. Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Redakcja strony