Filozofowie wyszli ze swoich gabinetów i chcą porozmawiać z ludzmi. Trudną tematykę popularyzują w magazynie „Filozofuj!”, a na pytania i wątpliwości odpowiadają podczas debat organizowanych przez kluby filozoficzne. Artykuł nie może być niezrozumiały – dlatego studenci i młodzież pomagają przy redakcji tekstów, wskazując miejsca, gdzie terminologię naukową warto zastąpi przykładem, opisem, a nawet ilustracją.
Zespół Filozofuj! jest finalistą w kategorii Zespół w XII edycji konkursu Popularyzator Nauki, organizowanego przez serwis PAP – Nauka w Polsce oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Refleksja, krytyczne myślenie, kultura kompetentnej debaty – to wartości, jakie promuje redakcja, czyli „Załoga F”. Sylwetki filozofów, wywiady, filozoficzne dowcipy i „memy”, prezentowane są również w serwisie internetowym i na profilach społecznościowych. W sieci klubów, w kawiarniach spotykają się pasjonaci filozofii, a letnia szkoła filozofii zbliża redakcję do młodszych czytelników podczas wakacyjnych wycieczek. A wszystko to przygotowywane pro publico bono.
FILOZOFUJ PRZY KAWIE LUB CZASOPIŚMIE
Załoga F to połączone siły zgromadzone wokół dwóch filozofów – dra Roberta Kryńskiego z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i dra Artura Szutty z Uniwersytetu Gdańskiego. Magazyn „Filozofuj!” powstał w styczniu 2015 roku. Jednym z celów „załogi” jest obalenie stereotypu, że wiedza humanistyczna, w szczególności filozoficzna, jest nieprzydatna w codziennym życiu.
„Do pisania artykułów zapraszamy profesorów i doktorów filozofii, ale również absolwentów tego kierunku. Autorzy tworzą teksty do magazynu Filozofuj! wypowiadając się na wybrane przez siebie lub zasugerowane przez nas tematy. Później taki artykuł jest udostępniany innym członkom reakcji, z których najmłodsza Zuzanna ma zaledwie 16 lat. Młodzi ludzie razem ze studentami komentują teksty pod względem jasności, przejrzystości wywodu. Potem jest jeszcze korekta, a ostateczny kształt nadają artykułom absolwenci filozofii, którzy tworzą redakcję. Magazyn wydawany w wersji papierowej i dostępny bezpłatnie w sieci w wersji elektronicznej” – tłumaczy zgłaszająca kandydaturę Natalia Marcinowska z zespołu redakcyjnego, który liczy już około 40 osób.
Podobnego czasopisma nie ma w Polsce. Inspiracji można szukać na zachodzie, gdzie filozofia jest popularyzowana nie tylko w wąskim środowisku naukowców. Jak podkreśla red. Marcinkowska, twórcy w ogóle nie zastanawiali się nad dochodowością swojego przedsięwzięcia. Z początku „Filozofuj!” miało być inicjatywą internetową, potem okazało się, ze z własnych środków można drukować magazyn, a na gruncie pierwszych sukcesów wyrósł pomysł zorganizowania debat i latającej szkoły.
„Sens życia, umysł, prawda, demokracja, wolna wola – to niektóre z tematów, jakim poświęcone były kolejne numery magazynu „Filozofuj!” i uzupełniających go serwisów internetowych. W klubach rozmawiamy o tym, o czym piszemy w kolejnych numerach. Zawsze staramy się zaprasza przynajmniej dwie osoby, które prezentują odmienne stanowiska na dany temat. Ogłaszamy się w ośrodkach i instytucjach kulturalnych i unikamy organizowania debat na terenie uniwersytetów. Chodzi nam o miejsca, gdzie ludzie młodsi i starsi niż studenci przebywają na co dzień” – mówi Marcinowska.
UMYSŁ, PRAWDA, SENS ŻYCIA – FILOZOFOWANIE „NA ŻYWO”
W każdym numerze „Filozofuj!” określone zagadnienia filozoficzne przedstawiają specjaliści z Polski i innych krajów. Teksty są uzupełniane o sylwetki filozofów oraz o objaśnienia kwiestii trudnych dla laików. Piszą tu profesorowie, doktorzy, doktoranci, absolwenci filozofii, a redakcja dba o neutralność światopoglądową i apolityczność. Nikt nie pobiera honorariów za swoją pracę.
Popularyzacją filozofii wśród młodzieży zajmują się twórcy serwisu internetowego http://filozofuj.eu/ oraz profile na Facebooku, Twitterze i Instagramie. Posty dotycząc aktualnych wydarzeń ze środowisk filozoficznych, artykuły pisane na potrzeby serwisu niezamieszczane w czasopiśmie, żartobliwe memy filozoficzne (#Kancik ironiczny) oraz relacje ze spotkań dyskusyjnych organizowanych przez Kluby „Filozofuj!”.
W sierpniu br roku w miejscowości Murzasichle przeprowadzono pierwszą Letnią Szkołę „Filozofuj!” pod hasłem „Krytyczne i logiczne myślenie”, w której udział wzięło ponad dwadzieścia osób. Program obejmował warsztaty z zakresu podstaw logiki, teorii argumentacji, krytycznego myślenia oraz techniki pracy z tekstem filozoficznym. Oprócz tego zespół redakcyjny zorganizował piesze wędrówki po górach z dyskusjami w drodze, zajęcia sportowe i program kulturalny.
„Naukowcy chętnie prowadzą takie dyskusje. Entuzjazm dla upowszechniania filozofii widać też w tekstach. Filozofowie wyszli ze swoich gabinetów i chcą porozmawiać z ludźmi. Kiedy w gdańskich kawiarniach, osoby prywatne pomagały nam w organizacji debat, to było bardzo miłe. Jest zapotrzebowanie społeczne na organizację takich wydarzeń. Chcielibyśmy pozyskać do współpracy więcej ludzi z całego kraju. Zależy nam na organizacji warsztatów dla młodzieży. Debaty filozoficzne podczas wędrówek na szczyt górski – to była świetna i udana inicjatywa. Chcielibyśmy to kontynuować w coraz większym zespole” – deklaruje Natalia Marcinowska.
Od września swoje skrzydła rozwija Latająca Szkoła „Filozofuj!” przeznaczona dla uczniów klas gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz ich nauczycieli. O tym, „Czego możemy nauczyć się od Sherlocka Holmesa i dr House’a?”, czyli o sposobach stawiania hipotez naukowych oraz poprawnego wyciągania wniosków na podstawie dostarczonych informacji opowiada dr Marcin Będkowski z Uniwersytetu Warszawskiego.
Zespół „Filozofuj! współpracuje ze szkołami, bibliotekami, wydawnictwami, instytucjami kultury i innymi ośrodkami, za pośrednictwem których możliwe jest dotarcie do szerokiego grona odbiorców. Organizuje pokazy przedpremierowe filmów i dyskusje filozoficzne, patronuje festiwalom filmowym, konkursom i olimpiadzie, a nawet wyprawie w Himalaje. Współpracuje z PWN, w tym patronuje publikacjom skierowanym do dzieci, jak „Bajki filozoficzne”. W magazynie i serwisie ukazał się wywiad ze zwyciężczynią Olimpiady Filozoficznej. Redakcja relacjonowała i ufundowała nagrody w IV Ogólnopolskim Konkursie Logicznym. Uczestniczyła też w 10. Polskim Zjeździe Filozoficznym, który zgromadził ponad tysiąc polskich filozofów. Objęła patronat nad projektem edukacyjno-badawczym „Filomates”, skierowanym do uczniów wrocławskich szkół ponadgimnazjalnych, oraz cyklem „Spacerów z Arysotelesem” będącym inicjatywą archeologów i filozofów.
Razem z uczelniami, instytucjami i stowarzyszeniami badawczymi, w tym Polskim Towarzystwem Filozoficznym oraz Komitetem Nauk Filozoficznych PAN redakcja patronuje wielu lokalnym i ogólnopolskim filozoficznym konferencjom i wykładom.
IM PROŚCIEJ TYM JAŚNIEJ
Zasadą pracy „Załogi F” jest przystępność przekazu i rozmaitość form. Świadomi teoretyczności filozoficznego języka autorzy ubarwiają teksty poprzez odwołania do świata filmu, sztuk plastycznych, literatury pięknej, baśni, eksperymentów myślowych czy innych fikcyjnych opowieści. Do każdego numeru dołączona jest infografika prezentująca główne stanowiska filozoficzne w danym zagadnieniu. Znajduje się ona na środku numeru, by mogła po odpięciu stanowi plakat. Uzupełnienie publikowanych tekstów stanowią fotorelacje, audiorelacje i wideorelacje z ciekawych wydarzeń.
Działalność „Filozofuj!” kierowana jest do czytelników zainteresowanych pogłębieniem swojej wiedzy, rozwijaniem krytycznej refleksji nad sobą i otaczającą rzeczywistością. Odbiorcą czasopisma są zarówno dorośli, jak i młodzież szkolna. Młodzi ludzie cenią sobie w magazynie Filozofuj! przystępny język, kolorową grafikę i swobodny styl. Sami stawiają ważne, fundamentalne pytania dotyczące świata i człowieka. Za pośrednictwem artykułów, spotkań oraz szkół letnich, zespół redakcji stara się przybliży im możliwe odpowiedzi oraz stojące za nimi uzasadnienia.
Na etapie opracowania redakcyjnego artykułów młodzi współredaktorzy mają za zadanie wyłapywać fragmenty tekstu, które mogą sprawić trudności czytelnikom niemającym do czynienia na co dzień ze złożonymi zagadnieniami filozoficznymi. Uczniowie klas gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, studenci oraz absolwenci filozofii dbają, by teksty w toku prac redakcyjnych stawały się bardziej przystępne, obrazowe i zrozumiałe. Podpowiadają też, jaka forma przekazu trafia do ich rówieśników.
Treści i postacie filozoficzne popularyzowane są także w formie anegdotycznej, żartobliwej, a nie tylko „na poważnie”. Wielcy filozofowie bowiem to nie tylko postacie genialne, ale też barwne. Na uwagę zasługuje też zamieszczane w każdym numerze kalendarium filozoficzne, prezentujące ważne dla filozofii wydarzenia, konferencje lub kongresy.
