Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II jest bardzo ważny dla Polski i Kościoła – powiedział marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski podczas konferencji poświęconej historii tej uczelni, która obchodzi 100-lecie swego istnienia.
„To uniwersytet niezwykle istotny, bardzo ważny dla Polski, dla Kościoła. To uniwersytet ważny dla nas Polaków, bo przetrwał trudne momenty swojej historii, naszej historii. Był taką oazą, miejscem wolności, wolności słowa, wolności obywatelskiej. To znak dla nas i wyzwanie na przyszłość” – powiedział Karczewski otwierając konferencję, która we wtorek odbyła się w Senacie.
Rektor KUL ks. prof. Antoni Dębiński podkreślił, że 100-lecie istnienia uczelni wiąże się z setną rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę. „Nasz uniwersytet jest jednym z pierwszych dzieł wolnych Polaków” – powiedział.
Dodał, że choć w ciągu tych 100 lat wiele razy zmieniała się rzeczywistość, a tym samym warunki funkcjonowania i organizacji uniwersytetu, to jego dewiza pozostaje niezmienna.
„Działamy pod tym samym hasłem. Nie musieliśmy go nigdy zmieniać. Nasze zawołanie do początku, od ks. Idziego Radziszewskiego, który wykoncypował i zrealizował ideę uniwersytetu, brzmi: Deo et Patriae – w służbie Bogu i Ojczyźnie. Chcemy tę misję pełnić z ufnością i wiarą, wchodząc w kolejne stulecie – wierzę, że stulecie dalszego rozwoju” – powiedział ks. prof. Dębiński.
Konferencja zorganizowana w Senacie poświęcona była przypomnieniu historii KUL – jako pierwszego uniwersytetu w Lublinie i zarazem pierwszej uczelni otwartej w wolnej Polsce, jednego z najważniejszych ośrodków myśli katolickiej, który wpłynął na kształt nauki i kultury polskiej. Prelegenci mówili m.in. o KUL jako centrum katolickiej nauki społecznej, o znaczeniu tej uczelni w II Rzeczypospolitej Polskiej, czy w okresie od końca II wojny światowej do upadku komunizmu, a także o wybitnych postaciach związanych z KUL, które wywarły wpływ na życie społeczne, polityczne i kulturalne Polski.
Senat RP ustanowił rok 2018 Rokiem 100-lecia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. W uchwale – przyjętej w grudniu ub. roku – senatorowie podkreślili, że w ciągu swojej 100-letniej historii „KUL stał się jednym z najważniejszych ośrodków myśli katolickiej, wpływając na kształt nauki i kultury polskiej, zyskując szerokie uznanie w kraju i za granicą”.
W grudniu 2018 r. w Senacie RP zostanie zorganizowana wystawa przedstawiająca rolę Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w niepodległej Polsce. Na wystawie zaprezentowane mają być osoby, które od odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r., tworząc KUL i prowadząc w nim badania naukowe, zarazem aktywnie angażowały się w pracę na rzecz ojczyzny, społeczeństwa, a także Polonii w różnych częściach świata.
KUL został założony w 1918 r. z inicjatywy ówczesnego rektora Akademii Duchownej w Petersburgu ks. Idziego Radziszewskiego, który był pierwszym rektorem nowej uczelni w Lublinie.
KUL – według założyciela – miał uprawiać badania we wszystkich dziedzinach wiedzy w duchu harmonii między nauką i wiarą, kształtować kadrę inteligencji katolickiej, zdolną do kierowania życiem kraju, przyczyniać się do pogłębiania świadomości religijnej w społeczeństwie. Katolicyzm polski uważał ks. Radziszewski za powierzchowny, wymagający odrodzenia, od tego uzależniał zachowanie odzyskanej wolności.
Początkowo uruchomiono cztery wydziały: Teologiczny, Prawa Kanonicznego i Nauk Moralnych, Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych oraz Nauk Humanistycznych. W 1920 r. uczelnia uzyskała własną siedzibę, do dziś używany podominikański gmach przy Alejach Racławickich w Lublinie.
Przed wybuchem II wojny światowej kadra naukowa KUL liczyła 67 osób, a studentów było niespełna 1,5 tys. Po wojnie, do zmiany ustroju w Polsce w 1989 r., pozostawał KUL specyficzną uczelnią, otwarcie przyznającą się do katolickości, niezależną od obowiązującej ideologii.
Ponad 20 lat katedrą etyki KUL kierował Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. Nie zaprzestał pracy na lubelskiej uczelni także wtedy, gdy został biskupem, metropolitą krakowskim, a potem kardynałem. Jako papież Jan Paweł II odwiedził KUL raz, w 1987 r. W przemówieniu do społeczności uczelni podkreślał, że katolicka specyfika uniwersytetu stanowi o jego atrakcyjności wśród wszystkich polskich szkół akademickich.
Obecnie na ośmiu wydziałach KUL studiuje niemal 12 tys. studentów i doktorantów, wśród których jest prawie 700 obcokrajowców z ponad 40 krajów świata. (PAP)
autorka: Renata Chrzanowska
