Katolicyzm ludowy – polski katolicyzm jest katolicyzmem ludowym, może występować i na wsi, i w mieście (gdyż ludność przenosi się ze wsi do miast). W katolicyzmie ludowym spotykają się dwie warstwy: 1) religijność instytucjonalna i 2) doświadczenia, tradycje, obyczaje.
Katolicyzm ludowy w Polsce przejawia się poprzez symbole, nabożeństwa, pozaliturgiczne zachowania tj. jasełka, poświęcenie pól, gorzkie żale. W czystej formie katolicyzm ludowy występował w tradycyjnej religijności wiejskiej, która ukształtowała się w XVII-XVIII wieku.
Według Piwowarskiego i Czarnowskiego katolicyzm ludowy wiejski charakteryzują następujące cechy:
- nacjonalizm wyznaniowy – „Polak to katolik”;
- społeczno-narodowy charakter kultu religijnego;
- zespolenie religii z życiem codziennym;
- naiwny sensualizm pomieszany z magicznym rytualizmem – szczególnie widoczny w kulcie obrazów;
- potrzeba statusu społecznego jest zaspokajana przez religię;
- tradycjonalizm i rytualizm – czyli nie jest ważna znajomość prawd dogmatycznych, ale zachowania obrzędowe, rytualne;
- wysoki autorytet duchowieństwa.
