Umożliwienie uczelniom sprawniejszego uzyskiwania uprawnień do prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim – taki ma być skutek drobnej zmiany ustawy o szkolnictwie wyższym. Po pierwszym czytaniu w środę, projekt noweli bez poprawek rekomenduje sejmowa komisja.
Pierwsze czytanie poselskiego projektu nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym odbyło się podczas posiedzenia sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Członkowie komisji przyjęli projekt bez poprawek. Zakłada on drobną zmianę jednego przepisu. Pozwoli ona uczelniom sprawniej uzyskiwać uprawnienia do prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim.
Zmienione regulacje dotyczące możliwości prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim i praktycznym wprowadziła nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z 2014 r. Profil praktyczny studiów ma być ukierunkowany na zdobywanie przez studenta umiejętności praktycznych, uzyskiwanych m.in. na zajęciach warsztatowych prowadzonych przez osoby z doświadczeniem zawodowym zdobytym poza uczelnią. Profil ogólnoakademicki z kolei ma być realizowany przy założeniu, że ponad połowa programu studiów obejmować ma zajęcia służące zdobywaniu przez studenta pogłębionej wiedzy.
Poprawiany przepis określa warunki niezbędne do uzyskania uprawnienia do prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim przez jednostkę organizacyjną uczelni (np. wydział), która nie ma uprawnień do nadawania stopni naukowych w obszarze i dziedzinie, do których przyporządkowany jest kierunek studiów.
W dotychczasowych przepisach taka jednostka musiała spełnić trzy wymogi: zatrudnić wymaganą przepisami kadrę, prowadzić badania naukowe, a także uzyskać co najmniej pozytywną ocenę jakości kształcenia Polskiej Komisji Akredytacyjnej (PKA) na prowadzone tam studia pierwszego lub drugiego stopnia o profilu praktycznym. Nowelizacja zakłada wykreślenie słów „o profilu praktycznym”.
Przepis ten był zwłaszcza problemem w odniesieniu do kierunków studiów o profilu ogólnoakademickim, prowadzonych jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji prawa o szkolnictwie wyższym z 2014 r.
Literalne brzmienie dotychczasowych przepisów wskazywało, że jednostki uczelni, które nie miały uprawnień do nadawania stopni naukowych w danym zakresie, i które chciałyby kontynuować nauczanie na profilu ogólnoakademickim powinny nie tylko zatrudnić wymaganą kadrę i prowadzić badania naukowe, ale także powinny najpierw zmienić profil kształcenia na praktyczny. Dopiero po pozytywnej ocenie profilu praktycznego przez PKA, mogłyby wystąpić ponownie o nadanie uprawnienia do prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim.
„Taki schemat postępowania nie jest racjonalny i niepotrzebnie komplikuje sytuację tym jednostkom, które chcą prowadzić studia o profilu ogólnoakademickim” – uzasadniała reprezentująca wnioskodawców posłanka Domicela Kopaczewska (PO).
Przepis, który ma być nowelizowany, wywoływał wątpliwości interpretacyjne. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przedstawiło interpretację, która wychodziła naprzeciw oczekiwaniom uczelni. Jednak interpretacja ta spotkała się z krytyką – pojawiały się głosy, że wykracza ona poza brzmienie przepisów ustawy.
Wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Daria Lipińska-Nałęcz podziękowała posłom za projekt nowelizacji. „Ona rzeczywiście wychodzi naprzeciw oczekiwaniom środowiska akademickiego i eliminuje jeden z etapów, wydaje nam się, że rzeczywiście zbędny” – stwierdziła.
Zaproponowana zmiana pozwoli więc utrzymać jednostkom już posiadane uprawnienia do prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim, jeżeli studia te zostaną ocenione pozytywnie przez PKA, a jednocześnie jednostka spełni warunki do prowadzenia profilu ogólnoakademickiego w zakresie kadry naukowo-dydaktycznej i prowadzenia badań naukowych.
„Nie ma potrzeby wycofywać się w profil praktyczny na chwilę, jeśli uczelnia będzie chciała profil ogólnoakademicki realizować” – zaznaczyła wiceminister.
