Nie żyje nestor polskiej archeologii prof. Jerzy Gąssowski – poinformował we wtorek Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Naukowiec zajmował się badaniem dziejów wczesnego średniowiecza. Był też popularyzatorem nauki. W sierpniu skończyłby 95 lat.
O śmierci prof. Jerzego Gąssowskiego napisał we wtorek Wydział Archeologii UW – naukowiec przez niemal całe życie naukowe związany z tym ośrodkiem. Pełnił też funkcję dyrektora Instytutu Archeologii UW. Gąssowski zmarł 1 lutego w szpitalu w Pułtusku – sprecyzowano w komunikacie zamieszczonym na portalu urzędu miasta w Sandomierzu.
Prof. Jerzy Gąssowski urodził się 23 sierpnia 1926 r. Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim. Doktorat obronił w Polskiej Akademii Nauk, a habilitację uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim. Odbywał podyplomowe studia na paryskiej Sorbonie (w Ecole Pratigue des Hautes Etudes) i w Ecole des Chartres. Trzy lata uczył archeologii w Indiana University (Bloomington, Stany Zjednoczone). Był dyrektorem Instytutu Archeologii na Uniwersytecie Warszawskim i dyrektorem Ośrodka Studiów Amerykańskich tej uczelni. Później pełnił funkcję dyrektora Instytutu Antropologii i Archeologii w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.
Wyłoniony przez niego zespół badaczy, wsparty przez specjalistów z różnych części Polski, odnalazł we Fromborku czaszkę Mikołaja Kopernika, a następnie poprzez badania uzyskanego z niej materiału genetycznego potwierdził, że należała do wielkiego astronoma. Na jej podstawie odtworzono też wygląd twarzy Kopernika.
„Z jego nazwiskiem wiąże się (…) także słynne odkrycie w Podebłociu, w woj. mazowieckim. Trzy gliniane przedmioty-tabliczki, dwie z greckimi literami IXH i IXS, monogramami Chrystusa, datowanymi na IX wiek. To najstarsze zabytki pisma z terenów Polski” – pisze we wspomnieniu o profesorze Krzysztof Burek w serwisie Sandomierz.pl.
„Władze Sandomierza, warto o tym przypomnieć, przekazały na użytek kierowanej przez Jerzego Gąssowskiego pracowni archeologicznej część (pierwsze piętro) budynku na Wzgórzu Zamkowym, wcześniej, przed likwidacją więzienia, zasiedlonego przez administrację i służbę więzienną. Państwo Eligia Jerzy Gąssowscy zakrzątnęli się wokół jego urządzenia, wyposażenia. (…). Miejsce to wpisało się również w tradycję literacką Sandomierza. Państwo Gąssowscy użyczali wielokrotnie gościny Jarosławowi Iwaszkiewiczowi, którego Sandomierz z magnetyczną siłą przyciągał ku sobie” – wspomina Burek.
Prof. Gąssowski przewodniczył Komisji Ratowniczych Badań Archeologicznych Międzynarodowej Unii Nauk Prehistorycznych i Protohistorycznych, afiliowanej przy UNESCO.
Badania w zakresie archeologii wczesnego średniowiecza i sztuki pradziejowej prowadził w Polsce, Wielkiej Brytanii, Bułgarii i we Francji.
Prof. Gąssowski był autorem wielu książek z zakresu archeologii, część z nich poświęcona była sztuce pradziejowej.
Naukowiec był niestrudzonym popularyzatorem nauki. Napisał wiele książek upowszechniających archeologię, m.in. „Prahistoria sztuki”, „Mitologia Celtów”, „Z archeologią za pan brat”, „Dzień w kraju Mieszka”.
Jak informuje Wydział Archeologii UW, uroczystości pogrzebowe odbędą się 11 lutego o godz. 11.00 (Msza święta) w Warszawie na cmentarzu Północnym – Wólka Węglowa (Dom pogrzebowy, sala A).(PAP)
autor: Szymon Zdziebłowski
szz/ agt/
