Jedną z najważniejszych osad południowego Cypru w epoce brązu, czyli sprzed ponad 3 tys. lat, bada międzynarodowy zespół archeologów pod kierunkiem ekspertki z Instytutu Archeologii UKSW.
Mowa o stanowisku archeologicznym Erimi Pitharka. Zlokalizowane jest w dolinie rzeki Kouris na Cyprze, w jednym z najbogatszych w pozostałości archeologiczne rejonów wyspy, a jednocześnie nadal w dużej mierze nieprzebadanym – przekazał Nauce w Polsce dyrektor IA UKSW, prof. Fabian Welc.
Projektem kieruje dr Katarzyna Zeman-Wiśniewska z IA UKSW, we współpracy z prof. Laerke Recht z Universität Graz (Austria) i dr Lorenzo Mazzottą z Università del Salento (Włochy).
Jak wynika z informacji przesłanych przez badaczy, Erimi Pitharka było prawdopodobnie jednym z najważniejszych ośrodków tego regionu w późnej epoce brązu (1600-1050 p.n.e.), o czym świadczy umiejscowienie, wielkość i ufortyfikowanie murami nadal widocznymi u podnóża wzgórza.
Głównym celem projektu jest rozpoznanie kluczowej części osady z późnej epoki brązu – kompleksu administracyjnego związanego z działalnością rolniczą, magazynową i produkcyjną.
Naukowcy przypuszczają, że Erimi Pitharka było przede wszystkim ważnym ośrodkiem rolniczym.
Badania ruszyły w lipcu 2022 roku. Wykopaliska poprzedzono badaniami niedestrukcyjnymi. Zastosowano georadar, który pozwala na wykrycie struktur kamiennych, a nawet tworzenie przekrojów przez różne głębokości. Dzięki temu – jak wyjaśnił prof. Welc – możliwe jest nie tylko określenie lokalizacji i rozplanowania znajdującego się pod ziemią budynku, ale także jego prawdopodobnych faz funkcjonowania.
„Badania geofizyczne i analizy dały obiecujące wyniki wstępne wskazujące na intensywne wykorzystanie szczytu wzgórza w epoce brązu. Rozpoczęte właśnie badania wykopaliskowe jak dotąd potwierdzają wyniki prospekcji geofizycznej i zaczynają dostarczać wielu ciekawych znalezisk ” – podkreślił prof. Welc, który jest odpowiedzialny za badania nieinwazyjne w ramach projektu.
Dodatkowo badacze zastosowali drona. Dzięki temu wykonali trójwymiarowy model terenu stanowiska, który jest pomocny w czasie wyboru miejsc do prowadzenia przyszłych wykopalisk.
Późna epoka brązu, czyli czasy w których istniała badana osada, to okres szczególnego rozkwitu w całym wschodnim basenie Morza Śródziemnego.
„Jednak u schyłku tej epoki mieszkańcy Cypru zmagali się ze zmianami klimatycznymi i migracjami – wyzwaniami podobnymi do tych, z którymi zmagamy się obecnie. Jakie strategie wobec ówczesnych zmian i zagrożeń społecznych oraz klimatycznych przyjęli starożytni mieszkańcy Erimi Pitharka – to pytania, które nas szczególnie interesują” – podkreśliła dr Zeman-Wiśniewska.
Tegoroczne badania potrwają do końca sierpnia 2022 roku. W projekcie obok badaczy i studentów z Polski uczestniczą specjaliści i studenci archeologii z Cypru, Austrii, USA i Grecji. Badania odbywają się za zgodą Cypryjskiego Departamentu Starożytności i są finansowane m.in. z grantu NCN.
PAP – Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
szz/ zan/
