W 2016 r. nie ukazał się ani jeden numer niemal co trzeciego polskiego czasopisma naukowego znajdującego się w wykazie czasopism punktowanych – alarmują autorzy raportu „Analiza opóźnień wydawniczych polskich czasopism naukowych”.
Raport zawiera dane bibliometryczne na temat blisko 2500 polskich czasopism naukowych ze wszystkich dziedzin, które znajdowały się w wykazie czasopism punktowanych w 2016 r. Autorzy sprawdzali opóźnienia wydawnicze z 2015 r. i 2016 r.
Okazało się, że spośród wszystkich analizowanych czasopism 13 proc. z nich ma opóźnienia odnoszące się do numerów z 2015 r., a 63 proc. ma opóźnienia dotyczące wydań z 2016 r.
Spośród wszystkich analizowanych czasopism 8 proc. ma opóźnienia związane z wszystkimi numerami z 2015 r., a 32 proc. ma opóźnienie odnoszące się do wszystkich numerów z 2016 r. – zatem w 2016 r. nie ukazał się ani jeden numer niemal co trzeciego polskiego czasopisma naukowego z wykazu czasopism punktowanych.
Do stycznia br. nie ukazało się 68 proc. roczników (za 2016 r.). Opóźnienia ma również 69 proc. półroczników, czyli nie ukazał się jeden lub dwa numery.
Autorami raportu są: Aneta Drabek, Ewa A. Rozkosz i Emanuel Kulczycki. Publikacja powstała w ramach prac nad projektem „Współczesna polska humanistyka wobec wyzwań naukometrii”.
„Wydawanie czasopism bez opóźnień jest najbardziej podstawowym warunkiem funkcjonowania czasopism i uwzględnienia go w prestiżowych bazach danych. Oczywiście należy wypełniać również inne (często trudne do spełnienia) warunki. Jednakże jeśli nie ma aktualnych numerów, wówczas inne sprawy nie mają znaczenia” – komentuje na swojej stronie internetowej jeden z autorów raportu, dr hab. Emanuel Kulczycki z Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Sytuację, w której blisko jedna czwarta czasopism ma opóźnienia wydawnicze, określa jako „patologiczną”.
Z badań i doświadczeń zespołu, który opublikował raport, wynika, że wśród przyczyn opóźnień w wydawaniu kolejnych numerów są m.in.: brak wystarczającej liczby tekstów, kiepska praca wydawnictw naukowych (długie “kolejki” na wydanie, procedury zamówień publicznych), brak stabilnego finansowania redakcji.
Dr hab. Kulczycki podkreśla w swoim komentarzu na temat raportu, że mimo iż można wskazać główne przyczyny opóźnień, to odpowiedź na pytanie o tak duży ich odsetek pozostaje wciąż otwarta.
„Przydałyby się dodatkowe badania, których wyniki pozwoliłyby nie tylko odpowiedzieć na to pytanie, ale również pomogłyby usprawnić politykę naukową w tym zakresie” – uważa naukowiec.
Dr hab Kulczycki wskazuje kierunki, które mogłyby poprawić sytuację. Wymienia m.in. wsparcie redakcji i wydawnictw w zakresie procesu wydawania czasopisma poprzez np. wdrażanie na uczelniach systemów zarządzania pracą wydawniczą oraz wypracowanie procedur przepływu pracy. Wskazuje też na możliwość uruchomienia programu grantowego, w ramach którego najlepsze czasopisma mogłyby uzyskać fundusze na długoletnie (ale systematycznie sprawdzane) i stabilne finansowanie. Pomocne mogłoby być też zmniejszenie liczby wydawanych periodyków – poprzez ich likwidację lub konsolidację.
Raport i komentarz znajdują się na stronie: http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/ogromne-opoznienia-wydawnicze-polskich-czasopism-naukowych/
