Polscy studenci i badacze będą mogli swobodnie korzystać z otwartych repozytoriów, cyfrowych bibliotek, bezpłatnych czasopism i publikacji naukowych. Resort nauki we wtorek poinformował o przyjęciu strategii otwartego dostępu (OD) do treści naukowych.
„Otwarta Nauka oznacza otwarcie dostępu do rezultatów badań naukowych, które dotychczas były dostępne tylko w drogich czasopismach specjalistycznych. Nauka możliwa jest dzięki środkom z publicznym, a więc jej rezultaty powinny być dla wszystkich dostępne” – skomentował podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Włodzisław Duch.
W dokumencie „Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce” rekomenduje się m.in. zamieszczanie w otwartym dostępie publikacji powstałych w wyniku finansowania ze środków publicznych, udostępnianie danych badawczych w ramach otwartego dostępu, tworzenie otwartych repozytoriów takich danych oraz upowszechnianie informacji i organizację szkoleń o OD przez NCN, NCBR i inne podmioty. Zgodnie z zaleceniami, instytucje finansujące badania oraz uczelnie i jednostki naukowe powinny określić własne polityki OD, które będą zobowiązywać naukowców do publikowania w OD. Założenia dokumentu przedstawiono w komunikacie resortu nauki.
Zgodnie z planem ministerstwa, polityka otwartego dostępu będzie wprowadzana stopniowo – początkowo zobowiązania w zakresie OD będą zaleceniami, później stosowanie OD powinno stać się obowiązkowe.
„W ramach Wirtualnej Biblioteki Nauki mamy już w Polsce dostęp do większości czasopism specjalistycznych, poza tym gwarantujemy – dzięki finansowaniu licencji przez MNiSW – powszechny bezpłatny dostęp do najważniejszych publikacji naukowych i wielu książek takich wydawnictw jak Springer, Elsevier, Wiley, Nature Publishing i innych” – zwraca uwagę Włodzisław Duch.
Projekt dokumentu o otwartym dostępie ministerstwo przyjęło we wrześniu. Powstał on przy wsparciu Zespołu doradczego ds. otwartego dostępu do treści naukowych. W jego skład weszli eksperci z instytucji zainteresowanych tym zagadnieniem: bibliotek, uczelni, jednostek naukowych, redakcji czasopism naukowych i wydawnictw naukowych.
Program powstał w ministerstwie po konsultacjach społecznych i uwagach środowiska naukowego. W dokumencie zawarte są zalecenia dla jednostek badawczych i agencji finansujących badania, a także dla MNiSW.
MNiSW ma koordynować współpracę NCN, NCBR, PAN, KRASP i RGIB w zakresie otwartego dostępu oraz przechodzenie polskich czasopism naukowych na OD.
