Spirometria to badanie diagnostyczne, które pozwala na pomiar pojemności płuc oraz szybkości i ilości wdechów i wydechów. Jest to jedna z najczęściej wykorzystywanych metod badania funkcji płuc. Celem spirometrii jest określenie stanu układu oddechowego pacjenta, w tym wykrycie chorób płuc, takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma, zapalenie płuc czy choroby dróg oddechowych. Spirometria pozwala także na monitorowanie progresji choroby, a także na ocenę skuteczności stosowanej terapii.
Jak przebiega badanie spirometryczne?
Badanie spirometryczne polega na mierzeniu ilości powietrza, jakie pacjent jest w stanie wdychać i wydychać w określonym czasie oraz szybkości przepływu powietrza. W tym celu stosuje się urządzenie nazywane spirometrem. Pacjent siedzi wygodnie na krześle i ma nałożoną na usta specjalną maskę, przez którą wdycha i wydycha powietrze. Urządzenie rejestruje w czasie rzeczywistym objętość powietrza, którą pacjent jest w stanie wdychać i wydychać. Badanie trwa zwykle kilka minut i jest bezbolesne.
Interpretacja wyników spirometrii
Wyniki spirometrii podaje się w postaci krzywej przepływu i objętości. Interpretacja wyników polega na porównaniu uzyskanych wartości z normami dla pacjentów o podobnym wieku, płci i wzroście. Istnieją trzy podstawowe wskaźniki, które pozwalają na ocenę funkcji płuc: pojemność życiowa (FVC), pojemność wydechowa pierwszosekundowa (FEV1) oraz stosunek FEV1 do FVC (FEV1/FVC).
FVC mierzy maksymalną objętość powietrza, którą pacjent jest w stanie wydychać po pełnym wdechu. FEV1 określa objętość powietrza, którą pacjent jest w stanie wydychać w ciągu pierwszej sekundy wydechu. FEV1/FVC to stosunek FEV1 do FVC i pozwala na ocenę elastyczności dróg oddechowych. Wskaźniki te są wykorzystywane do oceny funkcji płuc i pozwalają na wykrycie chorób płuc, takich jak POChP, astma czy zapalenie płuc.
Wskazania do wykonania badania spirometrycznego
Badanie spirometryczne powinno być wykonane u pacjentów z objawami chorób płuc, takimi jak duszność, kaszel, przewlekłe zapalenie oskrzeli czy astma. Badanie spirometrii może być również zalecane w przypadku występowania czynników ryzyka chorób płuc, takich jak palenie tytoniu, narażenie na szkodliwe substancje w miejscu pracy czy rodzinna historia chorób płuc. Badanie to może być również stosowane w celu monitorowania postępu choroby i oceny skuteczności stosowanej terapii.
Spirometria a COVID-19
W czasie pandemii COVID-19 spirometria stała się jednym z najważniejszych badań diagnostycznych, które umożliwiają wykrycie i monitorowanie chorób płuc związanych z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Badanie to może pomóc w diagnozowaniu COVID-19, zwłaszcza w przypadku pacjentów z objawami takimi jak duszność, kaszel czy gorączka. W przypadku pacjentów z ciężkimi objawami choroby COVID-19 spirometria może być wykorzystana do monitorowania funkcji płuc i pomiaru poziomu tlenku w organizmie.
